Jak korzystać z BARFnego kalkulatora
Kalkulator jest przydatnym narzędziem pozwalającym nam zbilansować surowy, domowy pokarm dla kota. Istnieje kilka kalkulatorów, w tym jeden w języku polskim – BARFny kalkulator. Aby uzyskać do niego dostęp należy zarejestrować się na forum Barfny Świat i znaleźć tutaj informacje dotyczące dostępu do kalkulatora (obecnie jest to wpłacenie darowizny na pomoc bezdomnym zwierzakom). Inne kalkulatory dostępne są w języku niemieckim:
- Judy’s BARF
- vuwi
- Pristine Paws
- Dubarfst (koszt 2€)
Po otworzeniu polskiego kalkulatora przechodzimy do arkusza BARF i wciskamy Start! (Kalkulator zawiera makra dlatego upewnijmy się że w naszej wersji programu mamy je zainstalowane). Na początku podajemy wagę kota. W przypadku kociąt podajemy orientacyjną docelową wagę. Jeżeli mamy w domu więcej niż jednego kota to sumujemy ich wagę – np. mamy kotkę o wadze 4kg i kocura o wadze 6kg – do kalkulatora wpisujemy 10kg. Naciskamy dalej.
Pojawia się możliwość dodania poszczególnych rodzajów mięs i podrobów. Po kliknięciu strzałek rozwijają nam się listy z mięsem, sercami, żołądkami, innymi podrobami oraz mięsem z kośćmi. Podrobów powinno być sumarycznie ok. 15% masy mięsa, warto pamiętać że serca są bardziej wartościowe niż żołądki. Wybieramy pozycje z listy i wpisujemy masę poszczególnych elementów w gramach. Ważne jest, aby tak komponować przepisy, żeby używać mięsa średnio-tłustego lub łączyć mięso tłuste z mięsem chudym. Kości należy tyle dodać aby poziom wapnia był optymalny. Zarówno tłustość jak i poziom wapnia można sprawdzić po zakończeniu pracy z kreatorem (omówione poniżej).
Ponieważ często pojawia się pytanie jak liczyć masę potrzebnych podrobów, dlatego podamy tu przykładowe obliczenia. Wspomniano wcześnie że jest ich około 15%, jesteśmy w sklepie mięsnym i mamy możliwość kupienia 5 kg mięsa z indyka. Chcemy w swojej mieszance mieć 15% podrobów i 20% „kości”, nasze mięso będzie stanowić 65%. Tu zastosujemy prostą proporcje matematyczną
65% – 5 kg
15% – x
x = około 1,15 kg
Zatem prosimy w sklepie o około 1,15 kg serc z kurczaka oraz około 2,3 kg skrzydełek z kurczaka. Oczywiście to tylko propozycja tego co możemy nabyć.
Po kliknięciu przycisku dalej pojawia się możliwość dodania żółtek jaj. Dodajemy 1 żółtka z jaja kurzego na 1kg mięsa. Jeżeli mamy np. 2,5kg mięsa zaokrąglamy w górę i dodajemy 3 żółtka. Dla tych, którzy używają gotowych mieszanek suplementów pojawia się też możliwość dodania gotowych preparatów takich jak Felini Complete, czy easy B.A.R.F. Jeżeli używamy suplementów „naturalnych” to tę komórkę pozostawiamy nie wypełnioną.
Klikamy dalej i pokazuje się okienko z możliwością zbilansowania witaminy A i D. Źródłem witaminy A jest wątroba, natomiast tran z wątroby dorsza zawiera witaminę D (oraz w mniejszej ilości A). Zamiast tranu możemy dodać rybę jako suplement witaminy D – należy wybierać tylko te z listy, ponieważ niektóre gatunki ryb zawierają szkodliwą tiaminazę. Najbardziej bogaty w witaminę D jest łosoś. Tu praktyczna uwaga dodajemy najpierw źródło witaminy D, klikamy dodaj a następnie dopiero wątrobę. Nie dodajemy Witaminy D i A jednocześnie.
Po wybraniu rodzaju wątroby i tranu (lub ryby) kalkulator podaje ilość, która jest potrzebna do zbilansowania posiłku. Klikamy dalej.
Następnie pojawia się możliwość zbilansowania jodu, witamin z grupy B, żelaza i witaminy E. Po wybraniu posiadanego przez siebie suplementu pojawiają się ilości, które należy dodać do mieszanki BARF. Opcjonalnie można dodać spirulinę, ale nie jest to konieczne. Spirulina jest używana jako źródło magnezu, jednakże warto tu zaznaczyć że nasza woda kranowa która jest dodawana w dalszym etapie jest wodą twardą – zawiera związki wapnia i magnezu. Woda spełniająca polskie normy zawiera wystarczającą ilość magnezu do pokrycia zapotrzebowania na ten pierwiastek u kota.
W następnym okienku możemy „dotłuścić” mieszankę – mamy możliwość dodania źródła dodatkowego tłuszczu – najlepsze będą tłuszcze zwierzęce surowe, albo ewentualnie smalce, masła unikajmy. Jeżeli nie ma potrzeby dodawania dodatkowej ilości tłuszczu, nie robimy tego. Dodajemy też teraz olej z łososia jako źródło kwasów omega – od 15g do 20g na każdy kg mięsa.
W kolejnym kroku możemy dodać suplementy wapnia, sodu oraz warzywa jako balast ułatwiający pasaż przez jelita. Jeżeli na początek dodamy warzywa i klikniemy dodaj a następnie dopiero zbilansujemy wapń i sód to otrzymamy lepsze parametry wapnia i sodu dla mieszanki.
Na koniec kalkulator pokazuje ile należy dodać tauryny i wody. Klikamy koniec i analizujemy mieszankę, którą otrzymaliśmy.
Na początek można zwrócić uwagę czy nic w kolumnie G nie świeci na czerwono – to pierwszy sygnał, że coś jest nie tak jak być powinno. Jedynie gdy świeci ilość % białka i tłuszczu nie trzeba się od razu przejmować, tam ważniejszym parametrem jest ich wzajemny stosunek.
Na górze w wierszu 2 (zaznaczone na czerwono) są składniki naszej mieszanki. W kolumnie A mamy wymienione poszczególne parametry, które można przeanalizować. Wartości optymalne tych parametrów mamy w kolumnie E (zaznaczona na niebiesko), a parametry naszej mieszanki są w kolumnie G (zaznaczona na zielono). Tym lepsza mieszanka im jej parametry są bardziej zbliżone do optymalnych.
Należy zwrócić baczną uwagę na 2 rzeczy: stosunek sumarycznej ilości białka do tłuszczu i ilość wapnia oraz fosforu.
– białko i tłuszcz (oznaczenie pomarańczowe): sprawdzamy ilość białka w komórce G6 oraz ilość tłuszczu w komórce G7. Ich wzajemny stosunek powinien wynosić ok. 2:1, np. w podanym przykładzie białko i tłuszcz są zaznaczone na pomarańczowo, a ich wzajemny stosunek to 413/214=1,9. Jeżeli posiadamy w domu kociaka lub bardzo aktywnego kota możemy zwiększyć udział tłuszczy.
– wapń i fosfor (oznaczenie różowe): sprawdzamy ilość w komórkach G12 i G13 i porównujemy do optimum, najlepiej żeby te parametry były jak najbardziej zbliżone do optimum, a ich wzajemny stosunek wynosił 1,1-1,2
Kolejną, już nie tak ważną rzeczą, którą można sprawdzić to ilość białka na kg kota. Najlepiej kiedy jest to 5,0-5,3g/kg kota. Jak to policzyć? Ilość białka, czyli 413 dzielimy przez masę kota (np. w naszych wyliczeniach 4kg) oraz przez ilość dni na jaką powinna starczyć mieszanka (20 dni). Wynik to 5,16.
Informacja na ile dni mniej więcej starczy mieszanka znajdziemy w arkuszu Kocie finanse w komórce E2.
Gdy zmienimy arkusz na wydruk przepisu zauważymy, że pojawi się możliwość wydrukowania listy składników. Znajdziemy tam też informację na temat orientacyjnej porcji dziennej, pamiętajmy jednakże że każdy kot jest inny i należy na podstawie obserwacji dostosować do niego porcje.
W innych arkuszach znajdziemy inne funkcje kalkulatora, warto się z nimi też zapoznać.
Pamiętajmy, że kalkulator ma nam tylko ułatwić życie, nie jest wyrocznią i sami powinniśmy z rozwagą komponować przepisy. Nie chodzi o aptekarską precyzję, lecz o zwykły rozsądek. Pamiętajmy, że dane w kalkulatorze dotyczące mięs to tylko dane statystyczne i poszczególne mięsa z różnych źródeł mogą się różnić składem. Baaa… nawet mięso z tego samego źródła, ale od 2 różnych osobników może się różnić. Dlatego aby uniknąć powielania błędów należy karmić jak najbardziej różnorodnie – bo w tym leży siła BARFa!